Link met Theorie

Sinds anderhalf jaar woon ik in het Oude Noorden. Er is veel diversiteit aan culturen,
winkels en mensen. Iets dat mij telkens opnieuw opvalt is dat er niet veel wordt
gecommuniceerd buiten de eigen cultuur. Mensen zitten en praten graag met degenen die
op hen lijken en die ze kennen. Maar hoe staat het daar buiten?

In dit project was het voor mij van belang om iets te maken dat ik vond passen bij deze
buurt. De speech van Ivan Illich versterkte deze opvatting.
Zo benadrukte hij nogal duidelijk, dat men zich bewust moet zijn van de dingen die men
zelf doet en hoe dit overkomt op anderen. Wat betekent het woord helpen? Wanneer
plaatst men zichzelf in een hogere positie en denkt men dat anderen je nodig hebben?
Om dan vervolgens niet genoeg van hen af te weten, niet de cultuur te kennen of
de taal te spreken, maar wel de eigen opvattingen van wat juist is uit te oefenen?

Er waren veel ideeën die ik had om iets te maken dat mensen samen zou brengen, maar
dat is in praktijk een stuk lastiger. Ik dacht veel te weten van deze buurt, maar des te meer
onderzoek ik hiernaar deed, des te duidelijker het voor mij werd dat dit niet zo was. Ik
maakte geen significant deel uit van de community hier in het Noorden, nog wist ik van
degenen die dit wel deden. Ik voelde en zag alleen maar dat er niet genoeg samenhang
was tussen de straten en de verschillende culturen, en mensen die hier leefden.

Mijn aanvankelijk idee was zo om een voetbalwedstrijd te organiseren zodat kinderen en
hun ouders dit zouden bezoeken en zo meer contact zou ontstaan tussen de
buurtbewoners. Maar om tot de stap van contact te komen, moest er veel gebeuren en dat
is in deze tijd niet gelukt. Wel konden we er misschien voor zorgen aandacht te creëren
voor ons onderwerp.

Om dit te doen kozen we de drukste straat van het Oude Noorden: de Zwart Janstraat.
Hier is de afgelopen jaren veel veranderd, in winkelaanbod en mensen die hier naartoe
zijn gekomen. We hebben besloten de zitplekken, waar veel gebruik van wordt gemaakt,
te markeren met tape en vragen voor de bewoners op te plakken. Ken jij je buren? De
buurt? Hoelang woon je hier al? Met behulp van deze vragen wilden we ervoor zorgen dat
mensen erover na konden denken en het misschien iets in hen los zou maken. We
hebben met zoveel mogelijk mensen gepraat over de veranderingen en hun connecties in
de buurt. Het was geen kwestie van hen helpen, niet mezelf helpen maar achter meningen
te komen en de eerste stap zetten in mensen te leren kennen.

Het is en blijft ontzettend moeilijk een wijk binnen te komen en hier iets ‘voor’ te maken.
Dat hangt samen met veel tijd die daar doorgebracht moet worden, beslissen wat voor rol
je kan aannemen en hoe je je ‘power’ kan inzetten. Voor mij maakte dit project opnieuw
duidelijk dat mijn ‘power’ als kunstenaar altijd anders blijft dan dat van een doorsnee
bewoner. Ik heb een andere toegang en aanpak en die moet niet gebruikt worden als
excuus, niet gebruikt worden als schakel om de gentrificatie op gang te laten komen maar
als een voordeel voor mezelf. Dat ik me hiervan bewust ben, en dat het niet anders is of
het iets beter maakt dat ik al een tijd in deze buurt woon. Ik moet wederom inzet tonen om
een gemeenschap in te komen en hun vertrouwen te winnen. Ik wil iets van hen, niet zij
iets van mij.

Reflectie Interventie

Tijdens dit project waren er veel ideeën die ik graag had uitgevoerd. Nadat we de tekst van Illich hebben gelezen, besloten we een minder actieve aanpak te handhaven. Onze ideeën gingen heel erg uit van de indruk die we hadden van de wijk en wat de inwoners zou 'helpen' of zou samenbrengen en daardoor denk ik dat het ook goed was om meer aandacht te creëren voor de disconnectie van elkaar in de wijk, in plaats er meteen iets aan te willen veranderen.

Het opplakken van tape met posters erbij werkte erg goed, en we hadden op de eerste dag meteen reacties en vragen van de bewoners en winkeleigenaars. De tweede dag hebben we veel mensen geïnterviewd en vragen gesteld over de wijk en hoe goed ze hier iedereen ook kennen. We kregen veel verschillende reacties- van mensen die iedereen kenden dankzij hun baan en anderen die vonden dat de 'buitenlanders' hun banen stalen.
Ik vond het ontzettend leuk om met verschillende mensen te praten, omdat het project ook ergens voor mezelf was. Ik woon hier al anderhalf jaar maar ken enkel de mensen die naast mij wonen, een paar mensen van de supermarkt, de kinderen die voetballen en mijn groenteboer. Ik zou graag meer in contact staan met de rest van de buurt en misschien ook een actief onderdeel hiervan uitmaken.

Graag zou ik het nog een keer uitvoeren met meer onderdelen waar we tape aan verbinden en iets uitvoeren dat in direct contact resulteert. Meer met de winkeleigenaars overleggen die hier al 20+ jaar staan, bewoners en mensen die hier recent zijn ingetrokken om een diverse groep te hebben die allemaal uit eigen ervaring kan spreken. Toch was dit al een goed begin en voor mij opnieuw een bewijs hoe snel men met 'vreemden' kan spreken en een vrij persoonlijk gesprek kan voeren. Dit is ook hetgeen dat mij erg aantrekt aan de social practice; ik stap uit mijn comfort zone en ben trots op wat ikzelf heb bereikt ook al pakt het project niet uit zoals ik oorspronkelijk wilde.